To σημερινό σχήμα του νησιού είναι αποτέλεσμα της δραστηριότητας του ηφαιστείου στα προϊστορικά χρόνια, η οποία τροφοδοτεί και το μύθο για τη χαμένης Ατλαντίδα. Η Σαντορίνη είναι ουσιαστικά ό,τι έχει απομείνει από μια τεράστια ηφαιστειακή έκρηξη που χρονολογείται 3.600 χρόνια πίσω και η οποία δημιούργησε τη σημερινή καλντέρα, μια γιγαντιαία κεντρική λιμνοθάλασσα, με πλάτος από 12 έως 7 χιλιόμετρα, που περιβάλλεται στις τρεις πλευρές της από ψηλά και απόκρημνα βράχια ύψους 300 μέτρων.
Η ήπια δραστηριότητα του ηφαιστείου μετά από αυτήν τη μεγάλη έκρηξη έχει δημιουργήσει δύο μικρά νησιά μέσα στην καλντέρα, την Παλαιά και Νέα Καμένη, τα οποία επισκέπτονται εκατοντάδες άνθρωποι κάθε μέρα κατά την τουριστική περίοδο.
Η εντυπωσιακή καλντέρα δεσπόζει στο δυτικό τμήμα του νησιού, ενώ το θαυμάσιο ξηρό κλίμα και η σχεδόν συνεχής ηλιοφάνεια δημιουργούν καθ΄όλη τη διάρκεια του χρόνου ιδανικές συνθήκες για παρατήρηση, φωτογράφιση και βιντεοσκόπηση μέσα σε μεγάλη ποικιλία από φυσικό φως και χρώματα. Είναι μοναδικό πλεονέκτημα αυτού του ηφαιστείου το ότι μπορείτε να φτάσετε στο εσωτερικό του με καραβάκι.
